Wolontariat

Od końca wojny przyjęło się, że ustanowiony prze ówczesne władze kwiecień miesiącem Pamięci Narodowej był okresem kiedy całe rzesze społeczników podejmowały się opieki nad mogiłami i pomnikami ofiar II wojny światowej. W czynie społecznym wznoszono na obszarze Ziemi Dobrzyńskiej, czyli powiatów lipnowskiego i rypińskiego pomniki i fundowano tablice. Sprzątano groby i dbano o ich najbliższe sąsiedztwo. Utrwalona wówczas tradycja przetrwała do okresu przemian w 1989 roku, kiedy to na początku lat 90-tych uległa nieco wygaszeniu. Znalazły się jednak osoby i organizacje, a także instytucje i samorządy, które poniosły zwyczaj dbania o Miejsca Pamięci Narodowej. Do najznamienitszych przykładów takiej działalności należy Nadleśnictwo Skrwilno. Dzięki postawie pracowników nadleśnictwa, począwszy od Nadleśniczych – pana Jana Soborskiego, a kolejno po nim Jacka Soborskiego, przez cały zespół pracowników administracyjnych na  leśnikach skończywszy. Pan Jan Soborski już w czerwcu 1947 roku apelował do władz województwa o zajęcie się masowymi mogiłami ofiar terroru niemieckiego, jakie znajdowały się w lesie w Raku pod Skrwilnem. Deklarował przy tym wolę współpracy i pomoc ze strony Nadleśnictwa. Taką postawę nadleśnictwo utrzymuje po dzień obecny. W 2014 roku wyremontowano wspólnym sumptem Nadleśnictwa Skrwilno, Gminy Miasta Rypin i Gminy Rypin pomnik w lesie w Rusinowie, zadbano o jego otoczenie, ufundowano nowy krzyż i tablice z tekstami o Miejscach Pamięci Narodowej z okresu II wojny światowej na terenie powiatu rypińskiego. Równolegle ze zinstytucjonalizowaną formą opieki funkcjonowała i funkcjonuje nadal społeczna opieka nad tymi miejscami. W 2010 roku ruszyła Akcja Kocham Rypin wspólnie realizowana przez Fundację Ziemia Dobrzyńska i Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej. Do akcji tej włączają się różne szkoły i osoby nie związane ze szkolnictwem by opiekować się mogiłami pomordowanych. Najaktywniejszą grupą działającą na tej niwie są wolontariusze – uczniowie Zespołu Szkół nr 3 im. Bogdana Chełmickiego w Rypinie, którzy pod opieką pani Katarzyny Kłosowskiej kilka razy do roku podejmują się opieki nad grobami ofiar i nie tylko na cmentarzu parafialnym w Rypinie przy ulicy Lipnowskiej. Swoim działaniem obejmują łącznie kilkadziesiąt grobów. Za swoje zaangażowanie zostali decyzją Rady Ochrony Miejsc Pamięci, Walk i Męczeństwa uhonorowani Odznakami Opiekuna Miejsc Pamięci. Takie odznaki otrzymało już ponad 25 osób. Ponadto w 2014 roku cztery osoby – panie Katarzyna Kłosowska (nauczyciel ZSnr3) i Urszula Forczmańska (pracownik MZD Rypin) oraz panowie Jacek Soborski (nadleśniczy Nadleśnictwa Skrwilno) i Andrzej Szalkowski  (dyrektor MZD Rypin) otrzymali srebrne Medale Opiekuna Miejsc Pamięci. Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej udekorowano ks. prałata Tadeusza Zabornego.