Obozy koncentracyjne, obozy pracy, więzienia, w których zostali zamordowani Polacy z Ziemi Dobrzyńskiej

Polacy z powiatu Lipno

Buchenwald

-9 marca 1942 roku zamordowany został Zygmunt Uzarowicz, burmistrz Lipna. Aresztowany został 10 kwietnia 1940 roku w Lipnie[1].

-W 1941 roku zamordowana została Kazimiera Lewandowska (ur. 1896) z Łąkiego[2].

-8 stycznia 1944 roku zamordowany został Antoni Drabiński z Radomic[3].

-Zamordowany został Czesław Frydrych (ur.1910) z Nowogrodu. Aresztowany został 30 marca 1944 roku. W 1948 roku sąd uznał go za zmarłego[4].

Dachau

-W 1940 roku zamordowany został Edward Balasiewicz, kierownik szkoły powszechnej w Płonczynie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[5].

-16 września 1940 roku zamordowany został Leon Galicki, nauczyciel, kierownik szkoły powszechnej w Działyniu. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[6].

-19 października 1940 roku zamordowany Stanisław Dzwonkowski (ur. 1903), kierownik Szkoły Powszechnej w Wielgiem. Aresztowany był jesienią 1939 roku przez Selbstschutz i osadzony w obozie Rudau, następnie wysłany do Dachau[7].

-14 stycznia 1941 roku zamordowany został Zygmunt Byszewski (ur. 1893) redaktor „Gazety Lipnowskiej”[8].

-23 stycznia 1942 roku zamordowany został Bronisław Chełminiak, nauczyciel szkoły powszechnej w Wichowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[9].

-16 lutego 1942 roku zamordowany został Czesław Laskowski (ur. 1903), szewc z Kikoła[10].

-18 kwietnia 1942 roku zamordowany został Edward Dołkowski, nauczyciel szkoły powszechnej w Nowej Wsi. Aresztowany i osadzony w Hohenbruch. Zmarł w czasie transportu do Dachau[11].

-Zamordowany został w obozie Lorentz, rolnik z Huty, za odmowę podpisania listy narodowości niemieckiej[12].

-Zamordowany został w obozie Mellerz Ławiczka, za odmowę podpisania listy narodowości niemieckiej[13].

-Zamordowany został w obozie Stanisław Robaczewski z Cyprianki[14].

-2 grudnia 1940 roku zamordowany został w obozie Szczęsny Rutkowski (ur. 1887), właściciel majątku Kulin pod Szpetalem, znany artysta plastyk. Opublikował wiele artykułów z dziedziny kultury i sztuki oraz kilka książek. Po wybuchu II wojny światowej zamieszkał w Kulinie. 10 kwietnia 1940 roku został aresztowany przez Niemców i wywieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau[15].

-27 kwietnia 1942 roku zamordowany został w obozie Stanisław Wilski (ur.1874), właściciel majątku Wielgie i Bętlewo. Był aktywnym członkiem Związku Ziemian i prezesem Straży Pożarnej w Wielgiem. Aresztowany przez Niemców w majątku Wielgie 10 kwietnia 1940 roku. Wywieziony do obozu Sachsenhausen, następnie do Mauthausen-Gusen, wreszcie do Dachau[16].

-W 1942 roku zamordowany został Włodzimierz Gumowski, nauczyciel szkoły powszechnej w Mazowszu. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[17].

-4 marca 1941 roku zamordowany został Stefan Kołaczyński, nauczyciel szkoły powszechnej w Czernikowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[18].

-1 listopada 1940 roku zamordowany został Tadeusz Kornacki, kierownik szkoły powszechnej w Suminie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[19].

-17 lutego 1943 roku zamordowany został Piotr Kruppa, kierownik szkoły powszechnej w Fabiankach. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[20].

-15 września 1940 roku zamordowany został Franciszek Krzywosiński, nauczyciel szkoły powszechnej w Jarczewie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[21].

-12 grudnia 1940 roku zamordowany został Stanisław Kucharski, kierownik szkoły powszechnej w Bobrownikach. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[22].

-W obozie zmarł Julian Lasko, kierownik szkoły powszechnej w Leniach Małych. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[23].

-28 marca 1941 roku zamordowany został Konstanty Michałowski, nauczyciel szkoły powszechnej w Lipnie. Aresztowany 10 kwietnia 1940 roku i osadzony w Dachau[24].

-10 maja 1940 roku zamordowany został Władysław Michałowski, nauczyciel gimnazjum w Lipnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[25].

-15 grudnia 1940 roku zamordowany został Roman Węgierski, nauczyciel szkoły powszechnej w Woli. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[26].

-4 lipca 1940 roku zamordowany został Stanisław Wójcikiewicz, nauczyciel szkoły powszechnej w Świątkowiźnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[27].

-12 sierpnia 1942 roku zamordowany został Julian Wypijewski, nauczyciel szkoły powszechnej w Głowinie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[28].

-9 stycznia 1941 roku zamordowany został Stanisław Żołnowski, kierownik szkoły powszechnej w Wichowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[29].

-16 listopada 1943 roku zamordowany został ksiądz Stanisław Andrzejczak, proboszcz parafii Wola-Trutowo. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[30].

-W 1940 roku zamordowany został ksiądz Edmund Krauze, proboszcz parafii Dobrzejewice. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[31].

-11 lipca 1942 roku zamordowany został ksiądz Włodzimierz Kuzio, wikariusz parafii Lipno. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[32].

-15 czerwca 1942 roku zamordowany został ksiądz Michał Sadkowski, proboszcz parafii Mazowsze. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[33].

-9 lutego 1942 roku zamordowany został ksiądz Stefan Wilk, proboszcz parafii Chełmica. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau[34].

-W maju 1942 roku zamordowany został ksiądz Ignacy Paluch, proboszcz parafii Bobrowniki. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau, skąd wysłany został do zakładu eutanazji w Hartheim[35].

-W październiku 1942 roku zamordowany został ksiądz Józef Panek, proboszcz parafii Osiek nad Wisłą. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau, skąd wysłany został do zakładu eutanazji w Hartheim[36].

-W maju 1942 roku zamordowany został ksiądz Andrzej Szymczak, proboszcz parafii Wielgie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau, skąd wysłany został do zakładu eutanazji w Hartheim[37].

Duisburg-Hamborn

-11 czerwca 1942 roku zmarł Józef Kłutkowski z Kikoła[38].

Działdowo

-31 maja 1940 roku zamordowany został Dionizy Waźbiński, nauczyciel z Czarnego[39].

-15 sierpnia 1940 roku zamordowany został Jan Suski, nauczyciel szkoły powszechnej w Czernikowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch, następnie w Działdowie[40].

-Prawdopodobnie w Działdowie w początkach 1940 roku zamordowani zostali ziemianie, przewiezieni z obozów w Rudau Grossmichen i Beidritten koło Królewca: Bejger Władysław; Dmochowski Wacław, Dobrzeniecki Wincenty, Dramiński Jerzy, Duszyński Władysław, Duszyński Bernard, Duszyński Witold, Górecki Marian, Grochulski Bolesław, Juszkiewicz Bohdan, Karnkowski Stanisław, Kawczyński Władysław, Landie Stanisław, Linowski Jan, Lipczyński Władysław, Majer Czesław, Niedźwiedzki Władysław, Mieczyński Jan, Olszewski Eugeniusz, Ostrowski Jerzy, Paterkowski Julian, Petlik Roman, Pomirski Eugeniusz, Pomirski (syn), Rutkowski Artur, Rykaczewski Leon, Turant Bronisław, Turant Wincenty, Tymieniecki Janusz (?) (zob. Mauthausen), Tymieniecki Wojciech, Wielgus Stanisław, Żychliński Józef[41].

-31 lipca 1941 roku zamordowany został Józef Sołtykiewicz, nauczyciel szkoły powszechnej w Węgiersku, gmina Nowogród[42].

Grudziądz

-13 listopada 1943 roku rozstrzelany został w więzieniu Gestapo Władysław Kustrzyński (ur. 1892) ze Skępego[43].

-Zamordowany został w więzieniu Gestapo Wacław Luliński, członek Armii Krajowej z Józefkowa. Aresztowany był w maju 1943 roku[44].

-Zamordowany został w więzieniu Gestapo Władysław Luliński, członek Armii Krajowej z Józefkowa. Aresztowany był w maju 1943 roku[45].

Hohenbruch

-11 listopada 1939 roku zamordowany został Józef Narożny, nauczyciel szkoły powszechnej w Czermnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch[46].

-W 1941 roku zamordowany został Bronisław Chmielewski, nauczyciel szkoły powszechnej w Lipnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch[47].

-W 1941 roku zamordowany został Stanisław Łątkiewicz, nauczyciel gimnazjum w Wymyślinie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch[48].

-20 lutego 1940 roku zamordowany został Kazimierz Niździński, kierownik szkoły powszechnej w Jastrzębiu. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch[49].

-W 1940 roku zamordowany został Leon Przemieniecki, nauczyciel w Lipnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch[50].

-31 stycznia 1940 roku zamordowany został Jan Rutkowski, kierownik szkoły powszechnej w Mokowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch [51].

-9 lipca 1941 roku zamordowany został Stanisław Skarupiński, nauczyciel szkoły powszechnej w Grodzeniu. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch[52].

-16 czerwca 1940 roku zamordowany został Jan Urbański, kierownik szkoły powszechnej w Hucie Skępskiej. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Hohenbruch[53].

Koronowo

-18 października 1942 roku w więzieniu w Koronowie zmarł Leon Kowalski (l.32), murarz z Kikoła. Aresztowany był 21 lutego 1940 roku przez żandarmerię i wyrokiem Sądu specjalnego (Sondergericht) w Bydgoszczy skazany został na 15 lat więzienia. Oskarżony był przez miejscowych Niemców o przeprowadzanie u nich we wrześniu 1939 roku rewizji wraz z żołnierzami polskimi[54].

-W 1943 roku więzienie w Koronowie zmarł Franciszek Szymkiewicz z Czarnego. Aresztowany był za nielegalny ubój przez żandarmerię i SS (sołtys Ludwik Brandenburg z Rumunków Czarne, Jakub Benzel, Czarnicki, niemiecki zarządca majątku Witkowo)[55].

Mauthausen

-W czasie wojny 1939-1945 zamordowany został Stanisław Podczaski z Tłuchowa[56].

-29 października 1939 roku zamordowany został Zdzisław Koziński, kierownik szkoły powszechnej w Kikole[57].

-21 września 1940 roku zamordowany został Zygmunt Boliński (ur. 1896) z Grodzenia[58].

-31 marca 1941 zamordowany został Roman Gumiński (ur. 1889), członek POW, działacz samorządowy z Lipna[59].

-16 września 1941 roku zamordowany został Antoni Estkowski, kierownik szkoły powszechnej w Dobrzyniu nad Wisłą. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Dachau, następnie Mauthausen[60].

-11 listopada 1941 roku zamordowany został Jan Lewandowski, nauczyciel szkoły powszechnej w Płomianach. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[61].

-22 maja 1945 roku zamordowany został Wacław Jagliński (ur. 1902) z Woli[62].

-23 sierpnia 1940 roku zamordowany został Jan Kowalczyk (ur. 1921) z Lipna[63].

-8 września 1940 roku zamordowany został Jerzy Kowalczyk (brat Jana, zob. wyżej) (ur. 1915) z Lipna[64].

-2 listopada 1941 roku zamordowany został Władysław Kowalski (ur. 1900) z Lipna[65].

-30 sierpnia 1940 roku zamordowany został Ludwik Makowski (ur. 1898) z Ligowa[66].

-30 marca 1943 roku zamordowany został Wincenty Okonowski (ur. 1897) ze wsi Modrzewie, gm.Skępe[67].

-1 kwietnia 1941 roku zamordowany został Józef Olszewski (ur. 1903) z Lipna[68].

-Zamordowany został Tadeusz Paprocki (ur. 1903) z Kamienia Kotowego. Aresztowany był w październiku 1940 roku[69].

-2 lutego 1941 roku zamordowany został Jan Pączkowski (ur. 1902) z Rumunek Jastrzębie[70].

-15 września 1943 roku zamordowany został Kazimierz Stankiewicz (ur. 1900) z Lipna[71].

-27 sierpnia 1942 roku zamordowany został Adam Świderski (ur. 1900) z Kijaszkowa[72].

-20 kwietnia 1943 roku zamordowany został Adam Termiński (ur. 1903) z Kikoła[73].

-14 sierpnia 1941 roku prawdopodobnie zamordowany został Janusz Tymieniecki (ur. 1889) właściciel majątku Brzeźno. Aresztowany przez Niemców 24 października 1939 roku na fikcyjnym zebraniu ziemian w Lipnie. Wywieziony w okolice Królewca (Rudau), skąd prawdopodobnie do Działdowa i dalej do Mauthausen[74].

-28 października 1940 roku zamordowany został Ignacy Witecki z Lipna. Aresztowany był 10 kwietnia 1940 roku[75].

-4 listopada 1943 roku zamordowany został Jan Zduński (ur. 1906) z Szembekowa, gmina Obrowo[76].

-W 1940 roku zamordowany został Zygmunt Czajkowski, podinspektor szkolny w Lipnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen-Gusen[77].

-W 1940 roku zamordowany został Stanisław Aprill, nauczyciel gimnazjum w Lipnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[78].

-16 września 1940 roku zamordowany został Henryk Dulczewski, kierownik szkoły powszechnej w Dobrzejewicach. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen. Zmarł w szpitalu w Monachium[79].

-23 sierpnia 1940 roku zamordowany został Antoni Brzeziński, kierownik szkoły powszechnej w Mysłakówku. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[80].

-17 czerwca 1941 roku zamordowany został Józef Brzeziński, nauczyciel szkoły powszechnej w Lipnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[81].

-9 stycznia 1941 roku zamordowany został Dymitr Głuszkiewicz, nauczyciel szkoły powszechnej w Dobrzyniu nad Wisłą. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[82].

-10 grudnia 1941 roku zamordowany został Stanisław Goździkowski, nauczyciel szkoły powszechnej w Osieku nad Wisłą. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[83].

-10 października 1941 roku zamordowany został Stefan Gralicki, kierownik szkoły powszechnej w Turzy Wilczej. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[84].

-22 grudnia 1940 roku zamordowany został Czesław Jankowski, nauczyciel szkoły powszechnej w Skępem. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[85].

-10 grudnia 1940 roku zamordowany został Franciszek Kacprowicz, kierownik szkoły powszechnej w Skępem. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[86].

-15 września 1941 roku zamordowany został Władysław Karczewski, nauczyciel szkoły powszechnej w Karnkowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[87].

-3 czerwca 1940 roku zamordowany został Jan Kaniecki, nauczyciel szkoły powszechnej w Skępem. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[88].

-11 grudnia 1940 roku zamordowany został Józef Katkiewicz, kierownik szkoły powszechnej w Bobrownikach. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[89].

-8 marca 1941 roku zamordowany został Anastazy Kępczyński, kierownik szkoły powszechnej w Wólce. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[90].

-6 grudnia 1941 roku zamordowany został Jan Klimczewski, nauczyciel szkoły powszechnej w Witowążu i Czernikowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[91].

-16 sierpnia 1940 roku zamordowany został Jan Kołaczyński, kierownik szkoły powszechnej w Glewie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[92].

-W 1941 roku zamordowany został Kazimierz Kubacki, kierownik szkoły powszechnej w Obrowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[93].

-1 września 1941 roku zamordowany został Antoni Kutermankiewicz, kierownik szkoły powszechnej w Tłuchowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[94].

-1 lutego 1941 roku zamordowany został Franciszek Lewandowski, kierownik szkoły powszechnej w Trutowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[95].

-28 września 1941 roku zamordowany został Edmund Malinowski, nauczyciel szkoły powszechnej w Dobrzyniu nad Wisłą. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony początkowo w Działdowie, następnie w Mauthausen[96].

-W grudniu 1940 roku zamordowany został Feliks Martewicz, nauczyciel szkoły powszechnej w Złotorii. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[97].

-W 1941 roku zamordowany został Teofil Masztak, nauczyciel szkoły powszechnej w Karnkowie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[98].

-W 1940 roku zamordowany został Józef Poncziński, nauczyciel szkoły powszechnej w Lipnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Mauthausen[99].

Neuengamme

-W 1945 roku zginął Czesław Wąsicki (l.24) ze Skępego. Aresztowany w 1941 roku, przewieziony do więzienia w Grudziądzu, następnie do Stutthofu i do Neuengamme koło Hamburga[100].

Oranienburg

-12 grudnia 1941 roku zamordowany został Roman Chmielowski, nauczyciel szkoły powszechnej w Kikole. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Oranienburgu. Zmarł w obozie Hamburg-Neuengamme, miejsce pochówku: Hamburg-Ohlsdorf [101].

-1 stycznia 1941 roku zamordowany został Jan Kazimierz Górecki (ur. 1920) z Lipna[102].

-Zamordowany został Witold Klicki, właściciel majątku Ligowo. Aresztowany był przez Niemców w pierwszych dniach okupacji[103].

Oświęcim

-W 1943 roku zamordowany został Czesław Wojciechowski, kierownik szkoły powszechnej w Skępem[104].

-22 marca 1944 roku zamordowana została Helena Jaszowska, nauczycielka szkoły powszechnej w Skępem. Aresztowana była 2 października 1943 roku[105].

-Zamordowana została Helena Jaszowska, nauczycielka szkoły powszechnej w Skępem. Aresztowana była przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzona w Ravensbrück[106].

-Zamordowana została Kazimiera Bejger (ur. 1903) z Radomic. Aresztowana była przez Gestapo w 1943 roku[107].

-Zamordowany został Brzozowski z Osieka. Aresztowany został za nasłuch radiowy[108].

-20 czerwca 1943 roku zamordowany został Bronisław Czuruk (ur. 1883) z Wąkola koło Lipna[109].

-21 grudnia 1943 roku zamordowana została Krystyna Czuruk (ur. 1923) z Wąkola koło Lipna[110].

-30 października 1943 roku zamordowana została Maria Czuruk (ur. 1923) z Wąkola koło Lipna[111].

-Zamordowany został Karol Lissowski (ur. 1902), syn Leona, właściciel majątku Kijaszkowo. W 1939 roku zamieszkał w Warszawie. W czasie okupacji działał w ZWZ. Był kurierem na trasie Warszawa-Paryż. Za działalność tę otrzymał Krzyż Walecznych. Aresztowany przez Gestapo w Jaśle 29 grudnia 1941 roku, w czasie przenoszenia meldunków, skierowany został 25 lutego 1941 roku do obozu w Oświęcimiu[112].

Sachsenhausen

-23 lipca 1940 roku zamordowany został Wincenty Winnicki, kierownik szkoły powszechnej w Lipnie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Sachsenhausen[113].

-Wiosną 1940 roku zamordowany został ksiądz Józef Grzebielewski, wikariusz parafii Chełmica. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Sachsenhausen[114].

-Wiosną 1940 roku zamordowany został ksiądz Antoni Nowański, proboszcz parafii Działyń. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Sachsenhausen[115].

-5 czerwca 1940 roku zamordowany został ksiądz Antoni Tymiński, proboszcz parafii Czernikowo. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Sachsenhausen[116].

-W grudniu 1940 roku zamordowany został ksiądz Walenty Zawisza, proboszcz parafii Zaduszniki. Aresztowany był przez Selbstschutz w listopadzie 1939 roku i osadzony w Sachsenhausen[117].

-6 lutego 1943 roku zamordowany został Stefan Pruski (ur. 1904), właściciel majątku Złowody, gmina Wielgie. We wrześniu 1939 roku zgłosił się ochotniczo do wojska. Dostał się do niewoli pod Modlinem. Do grudnia 1940 roku przebywał w stalagu, a następnie wyraził zgodę na pozostanie w Niemczech na robotach. Pracował w gospodarstwie rolnym koło Bonn. Podjął wówczas współpracę z wywiadem AK na terenie Niemiec. Jesienią 1942 roku został aresztowany i osadzony w więzieniu w Moabicie. W przesłanym w styczniu 1943 roku liście do rodziny poinformował, że zostanie wysłany do Sachsenhausen. Kilka tygodni później nadeszło powiadomienie z obozu, że zmarł na gruźlicę[118].

Stutthof

-W latach 1944-1945 zamordowani zostali mieszkańcy Suradówka: Walenty (Bronisław) Rzeszotarski, Władysław Zaborowski, Bolesław Zaborowski, Tadeusz Zaborowski, Aleksander Wiśniewski, Józef Jasiński, Stefan Zawadzki, Zygmunt Zawadzki. Aresztowani zostali w 1944 roku przez sołtysa Suradówka Krystiana Gogolina[119].

-1 lipca 1940 roku zamordowany został Stanisław Zataj, kierownik szkoły powszechnej w Chalinie. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Stutthofie[120].

-29 czerwca 1940 roku zamordowany został ksiądz Jan Ryglewicz, proboszcz parafii Lipno. Aresztowany był przez Selbstschutz w październiku 1939 roku i osadzony w Stutthofie[121].

-11 września 1942 roku zamordowany został Czesław Wojciechowski, naczelnik OSP ze Skępego. Aresztowany był w 1940 roku za udział w organizowaniu akcji internowania Niemców w powiecie lipnowskim[122].

-9 kwietnia 1945 roku zamordowany został Stefan Baranowski (ur. 1919) z Żuchowa[123].

-W marcu 1945 roku zamordowany został Antoni Bejger (ur. 1909) z Chlebowa[124].

-15 lipca 1942 roku zamordowany został Władysław Bejger (ur. 1902) z Dobrzejewic[125].

-31 lipca 1943 roku zamordowany został Mieczysław Bielicki (ur. 1913) z Tupadł[126].

-5 marca 1942 roku zamordowany został Antoni Czerwiński (ur. 1888) z Dobrzejewic, działacz POW, poseł na Sejm V kadencji. Aresztowany w listopadzie 1940 roku i osadzony w Stutthofie[127].

-10 marca 1945 roku zamordowany został Antoni Giziński (ur. 1900) z Lipna[128].

-18 maja 1943 roku zamordowany został Józef Grączewski (ur. 1922) ze Świętosławia[129].

-Zamordowany został Józef Grzelagowski (ur. 1900) z Tupadł[130].

-Zamordowany został Józef Jasiński (ur. 1898) z Bałdowa[131].

-W 1942 roku zamordowany został Marian Karczewski (ur. 1898) z Lipna[132].

-Zamordowany został Jan Kowalski (ur. 1892) z Tupadł. Aresztowany został w 1944 roku i osadzony w Stutthofie[133].

-Zamordowany został Franciszek Kwiatkowski z Głodowa[134].

-17 kwietnia 1943 roku zamordowany został Czesław Maklakiewicz (ur. 1903) ze Źródeł[135].

-18 października 1944 roku zamordowany został Stanisław Malinowski (ur. 1906) z Zimnego Zdroju[136].

-12 lutego 1945 roku zamordowany został Szczepan Mańkowski (ur. 1896) ze Skępego[137].

-10 października 1944 zamordowany został Dominik Miłkowski (ur. 1905) z Ławiczka[138].

-5 października 1944 zamordowany został Zbigniew Motyliński (ur. 1911) ze Skępego[139].

-30 marca 1944 zamordowany został Dionizy Mierzwiński (ur. 1914) z Chocenia[140].

-20 listopada 1944 zamordowany został Grzegorz Niździński (ur. 1893) z Tłuchowa[141].

-13 stycznia 1945 zamordowany został Jan Olszawiec (ur. 1900) z Józefkowa[142].

-22 lutego 1945 zamordowany został Szczepan Olszewski (ur. 1904) z Żuchowa[143].

-Zamordowany został Józef Pasiński (ur. 1900) z Pokrzywna. Aresztowany został 16 czerwca 1943 roku i osadzony w Stutthofie[144].

-14 stycznia 1945 roku zamordowany został Stanisław Płotkowski (ur. 1913) z Żuchowa[145].

-25 stycznia 1945 roku zamordowany został Henryk Romanowski (ur. 1908) z Żuchowa[146].

-29 stycznia 1942 roku zamordowany został Kazimierz Sujkowski (ur. 1907) ze Skępego[147].

-25 lutego 1945 roku zamordowany został Tadeusz Zaborowski (ur. 1918) z Bałdowa[148].

-Zamordowany został Władysław Zaborowski (ur. 1908) z Bałdowa. Aresztowany został 12 października 1944 roku i osadzony w Stutthofie[149].

Włocławek

-25 marca 1942 roku w więzieniu we Włocławku zmarł Antoni Korpalski (ur. 1903) z Witkowa. Aresztowany były 11 lipca 1941 roku za współudział przy internowaniu Niemców we wrześniu 1939 roku i wyrokiem Sądu Specjalnego we Włocławku skazany został na karę 4 lat więzienia[150].

-W czasie wojny 1939-1945 zmarł w więzieniu we Włocławku Jan Kosiński, rolnik ze Szpiegowa[151].

Polacy z powiatu Rypin

Dachau

16 listopada 1943 roku został zamordowany ks. Stanisław Andrzejczak, proboszcz parafii Wola-Trutowo, pow. Lipno.[152].

3 czerwca 1942 roku został zamordowany Antoni Szymon, Buszta, ksiądz zakonu OO Karmelitów w Oborach.[153].

29 maja 1942 r. zamordowany został ks. Franciszek Flaczyński, proboszcz w Skrwilnie[154].

-11 stycznia 1943 roku zmarł w szpitalu obozowym ks. Zygmunt Grabowski, prefekt Szkoły Powszechnej w Dobrzyniu n/Drwęcą[155].

-W czerwcu 1944 roku zmarł w obozie Ignacy Kozimiński. Mieszkał w Szczutowie pow. Rypin[156].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Dachau lub Mauthausen Jan Krępeć, właściciel majątku Podlesie, pow. Rypin[157].

-30 listopada 1940 roku został zamordowany Stanisław Lasocki, kupiec z Rypina[158].

-W 1945 roku zmarł w obozie Jan Lisiecki, mieszkaniec Świedziebni, pow. Rypin[159].

-15 listopada 1942 r. został zamordowany w obozie ks. Czesław Lissowski, wikariusz i prefekt parafii św. Trójcy w Rypinie[160].

-2 sierpnia1942 r. zmarł Paweł Makowski ksiądz zakonu OO. Karmelitów w Oborach, pow. Rypin[161].

-17 października 1941 r. został zamordowany Feliks Markiewicz, robotnik, mieszkał w Skudzawach, pow. Rypin[162].

-18 maja 1942 r. został zamordowany ks. Teodor Mateuszczyk, emeryt, mieszkający w Żałem[163].

-12 sierpnia 1942 roku został zamordowany ks. Stanisław Nowak, zamieszkały w Dulsku[164].

-W 1943 r. zmarł w obozie Józef Ogiński, pracownik umysłowy, mieszkał w Rypinie[165].

-W listopadzie 1944 roku zmarł w obozie Kazimierz Paliński[166].

-W 1942 r. został zamordowany w obozie Franciszek Stachewicz, zamieszkały w Starorypinie, pow. Rypin[167].

-21 listopada 1940 roku zmarł w obozie Leon Wierzbicki, urzędnik pocztowy, mieszkał w Rypinie[168].

-11 czerwca 1942 roku został zamordowany Kazimierz Wiśniewski robotnik, mieszkał w Rypinie[169].

-11 grudnia został zamordowany Władysław Zakrzewski, stolarz, mieszkał w Rypinie[170].

-3 marca 1942 roku został zagazowany w czasie ewakuacji obozu Wacław Zawicki, mieszkał w Zdrojkach, pow. Rypin[171].

Stutthof

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Jan Aranowski, mieszkaniec Świedziebni, pow. Rypin[172].

-4 czerwca 1943 roku zmarł Stanisław Aranowski, zamieszkały w Szczutowie koło Świedziebni[173].

-W 1944 roku zmarł w obozie Józef Bartczak, robotnik, zamieszkały w Borzyminie, pow. Rypin[174].

-10 maja 1941 r. zmarł w obozie Andrzej Bielski, mieszkaniec wsi Rak koło Skrwilna[175].

-12 listopada 1942 roku zmarł w obozie Antoni Błażejewski, rolnik, zamieszkały w Świedziebni, pow. Rypin[176].

-W 1944 r. został zamordowany w obozie Henryk Bołtowski mieszkaniec Sadłowa, pow. Rypin.[177].

-3 maja 1945 roku podczas ewakuacji więźniów z obozu zginął Marian Borczyński, oficer WP, mieszkał w czasie wojny w Płonnem, pow. Rypin[178].

-14 kwietnia 1943 roku został zamordowany Andrzej Brudnicki [179].

-27 maja 1944roku został zamordowany Zygmunt Celebucki, robotnik, mieszkał we wsi Chrapoń, pow. Rypin[180].

-15 grudnia 1943 roku został zamordowany Stanisław Cichowicz, rolnik, mieszkał we wsi Niemcowizna, pow. Rypin[181].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Władysław Czajkowski, mieszkaniec Szczutowa, pow. Rypin[182].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Stanisław Dołkowski, rolnik, podejrzany o wysadzenie pociągu na trasie Rypin – Sierpc w miejscowości Szczutowo[183].

-23 czerwca 1943 roku zmarł w obozie Jan Filipowicz, mieszkaniec wsi Łukaszewo, pow. Rypin[184].

-W połowie 1941 roku zmarł w obozie Arkadiusz Gajek, mieszkaniec w Dobrzynia nad Drwęcą[185].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Antoni Górecki, mieszkaniec wsi Przywitowo, pow. Rypin[186].

-20 października 1941 roku zmarł w obozie Leon Grochowalski, rolnik, mieszkał we wsi Firany, pow. Rypin[187].

-13 stycznia 1942 roku został zamordowany Stanisław Grochowalski, rolnik, mieszkał we wsi Firany, pow. Rypin[188].

-16 marca zmarł w obozie Aleksander Gutkowski, kołodziej, mieszkał w Strzygach, pow. Rypin[189].

-Na początku 1945 roku został zamordowany w obozie Władysław Jeżewski, robotnik, mieszkał we wsi Otocznia, pow. Rypin[190].

4 marca zmarł w czasie ewakuacji obozu Feliks Kaliszewski, mieszkał we wsi Wierzchownia, pow. Rypin[191].

-W styczniu 1945 roku został zamordowany Władysław Kamiński, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow Rypin[192].

-W czerwcu 1944 roku zmarł w obozie Kazimierz Komakowski, mieszkał w Godziszewach, pow. Rypin[193].

-29 marca 1943 roku zmarł w obozie Henryk Konarzewski, mieszkał we wsi Radzynek, pow. Rypin[194].

-W końcu 1943 roku zmarł w obozie Tadeusz Kopczyński, mieszkał w Urszulewie, pow. Rypin[195].

-31 maja 1943 roku zmarł w szpitalu obozowym Stanisław Kosobucki, mieszkał w Chraponi w pow. rypińskim[196].

-15 marca 1945 roku w czasie ewakuacji więźniów został zamordowany Jan Kuciński[197].

-W 1945 roku zmarł w obozie Józef Kuczmarski, zamieszkały w Osieku, pow. Lipno[198].

-24 czerwca 1943 roku zmarł w obozie Wiktor Lewandowski, mieszkał w Boguszewcu pow. Rypin[199].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Edward Leżyński, mieszkał w Kosiorach, pow. Rypin[200].

-20 marca 1943 roku zmarł w obozie Józef Łapkiewicz, mieszkał w Suminie, pow. Rypin[201].

-24 grudnia 1944 roku zmarł w szpitalu obozowym Stanisław Malinowski[202].

-12 marca 1943 roku zmarł w obozie Tadeusz Malinowski, alumn II kursu Seminarium Duchownego w Płocku, mieszkał w Wąpielsku, pow. Rypin[203].

-5 maja 1943 roku zmarł w obozie Władysław Michlewicz, mieszkał w Dulsku[204].

-6 stycznia 1944 roku zmarł w obozie Czesław Mosakowski, mieszkał w Rogowie, pow. Rypin[205].

-3 listopada 1941 roku zmarł w obozie Kazimierz Nadolski, rolnik, mieszkał we wsi Księte, pow. Rypin[206].

-29 kwietnia 1943 roku zmarł w obozie Roman Nagórnewicz, mieszkał w Rypinie[207].

-1 grudnia 1944 roku zmarł w obozie Stefan Noskowski, mieszkał w Okalewie, pow. Rypin[208].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł Lucjan Nowak Lucjan, mieszkał w Czarni Dużej, pow. Rypin[209].

-W 1942 roku zmarł w obozie Józef Paćkowski, mieszkał w Rypinie[210].

-W końcu 1943 roku zmarł w obozie Stanisław Pędzik de Chateux, administrator majątku ziemskiego w Skrwilnie, pow. Rypin[211].

-13 czerwca 1943 roku zmarł w obozie Marian Pęszyński. Mieszkał w Czumsku Małym, pow. Rypin[212].

-4 czerwca 1943 roku zmarł w obozie Franciszek Podszucki, mieszkał w Nadrożu, pow. Rypin[213].

W 1941 roku zmarł w obozie Józef Rakoczy, rolnik, mieszkał we wsi Granaty, pow. Rypin.[214].

-W dniu 7 lipca 1943 r. zmarł w obozie Adam Rasiewicz, mieszkał w miejscowości Jeleniec pow. rypiński[215].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Franciszek Rupiński, mieszkał w Godziszewach, pow. Rypin[216].

-W końcu 1944 roku zmarł w obozie Hieronim Rupiński, mieszkał w Karbowiźnie, pow. Rypin[217].

-28 lutego 1941 roku został zamordowany Franciszek Skibicki, mieszkał w Świedziebni, pow. Rypin[218].

-25 maja 1941 roku zmarł w obozie Stanisław Skowroński, mieszkał w Godziszewach, pow. Rypin[219].

-W 1943 roku został zamordowany w obozie Marian Stępniewski, mieszkał w Wąpielsku, pow. Rypin[220].

-8 czerwca 1943 roku zmarł w obozie Stanisław Stroziński, mieszkał w Chraponi pow. rypiński i tamże zamieszkały[221].

28 listopada 1941 roku zmarł w obozie Stefan Szmyciński, mieszkał we wsi Firany, pow. Rypin[222].

-W 1942 roku został zamordowany w obozie Stanisław Szpejna, robotnik, mieszkał w Kretkach Małych, pow. Rypin[223].

-W maju 1943 roku zmarł w obozie Jan Szulc, mieszkał w Rypinie[224].

-15 maja 1943 roku zmarł w obozie Józef Śniegocki, mieszkał w Rypałkach, pow. Rypin[225].

-4 kwietnia 1943 roku został zamordowany Bogdan Topolewski, mieszkał w Starorypinie[226].

-10 kwietnia 1943 roku został zamordowany Czesław Topolewski, mieszkał w Starorypinie[227].

-6 stycznia 1945 roku został zamordowany w obozie Władysław Topolewski, mieszkał we wsi Korzeniewo, pow. Rypin[228].

-21 stycznia 1942 roku zmarł w obozie Wacław Twarogowski, mieszkał w Świedziebni pow. Rypin[229].

-30 czerwca 1943 roku zmarł w obozie Leopold Wesołowski, mieszkał w Zasadach koło Świedziebni[230].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Kazimierz Witkowski, mieszkał w Rogowku, pow. Rypin[231].

-1 listopada 1942 roku zmarł w obozie August Witzka, mieszkał w Okoninie koło Obór[232]

-29 grudnia 1943 roku zmarł w obozie Kazimierz Wojnowski, mieszkał w Rypinie[233].

-W 1944 roku została zamordowana w obozie Stanisława Wyskiel, mieszkała w Rypinie[234].

-22 maja 1943 roku zmarł w obozie Zygmunt Zdanowski, mieszkał w Kosiorach, pow. Rypin[235].

-15 maja 1943 roku zmarł w obozie Walenty Zdziarski, mieszkał w Czerminie, pow. Rypin[236].

-24 grudnia 1943 roku zmarł w obozie Józef Zieliński, mieszkał w Szczechowie pow. Rypin[237].

-10 maja 1943 roku zmarł Władysław Ziółkowski, mieszkał we wsi Cisse, gm. Szczutowo[238].

-W 1943 roku został zamordowany Franciszek Żbikowski, mieszkał w Wąpielsku, pow. Rypin[239].

-7 kwietnia 1944 roku zmarł w obozie Franciszek Żołnowski, mieszkał w Rusinowie, pow. Rypin[240].

-1 września 1949 roku został zamordowany w obozie Wincenty Giżewski, mieszkał w Szczutowie, pow. Rypin[241].

Potulice

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł Jan Czarnecki, mieszkał we wsi Tadajewo, pow. Rypin[242].

-13 kwietnia 1944 roku zmarła Stefania Jabłońska, mieszkała w Gulbinach, pow. Rypin[243].

Bydgoszcz

-W bliżej nieokreślonym czasie został rozstrzelany w więzieniu Stanisław Białkowski. Według innej wersji zginął w więzieniu we Wronkach w 1942 r.[244].

-27 kwietnia 1943 roku zmarł w więzieniu Leon Czajkowski, mieszkał w Rypinie.[245].

-27 lipca 1943 roku został zamordowany Wacław Dąbrowski, mieszkał w Rojewie, pow. Rypin[246].

-27 lipca 1943 roku został zastrzelony Władysław Dombrowski, mieszkał w Rojewie, pow. Rypin[247].

-W bliżej nieokreślonym czasie został zamordowany Julian Jezierski, mieszkał w Kowalkach[248].

-19 listopada 1943 roku został zamordowany Artur Krawczyk, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą[249].

-22 lutego 1944 roku została powieszona w więzieniu Barbara Krawczyk, laborantka, zamieszkała w Dobrzyniu n/Drwęcą[250].

-4 kwietnia 1944 roku został zamordowany Marian Kupka, mieszkał w Kowalkach[251].

-W bliżej nieokreślonym czasie została zamordowana w więzieniu Stanisława Lewandowska, (z domu Kamińska)[252].

-22 czerwca 1944 roku została zamordowana w więzieniu Magdalena Schulz, pochodziła z pow. rypińskiego[253].

-W sierpniu 1944 roku został zamordowany Tadeusz Spodniewski Tadeusz, kierownik szkoły powszechnej w Sokołowie, pow. Rypin[254].

Mathausen – Gusen

-9 czerwca 1941 roku został zamordowany Piotr Biedrzycki, nauczyciel szkoły powszechnej w Okalewku, pow. Rypin[255].

-24 marca zmarł na skutek pobicia Józef Budny, mieszkał w Rypinie[256].

-22 lipca 1944 roku został zamordowany Kazimierz Dejewski, mieszkał w Płonnem, pow. Rypin[257].

-Jesienią 1940 roku został zamordowany Jan Domański, mieszkał w Rypinie[258].

-W 1940 roku został zamordowany Stanisław Dykarski, mieszkał w Borzyminie, pow. Rypin[259].

-28 marca 1941 roku zmarł w obozie Zdzisław Góral, mieszkał w Rypinie[260].

-15 kwietnia 1941 roku zmarł w obozie Kazimierz Jackowski, mieszkał w Rypinie[261].

-Jesienią 1940 roku został zamordowany Jastrzębski ( imienia nie udało się ustalić) Urzędnik Starostwa Powiatowego Rypinie[262].

-W kwietniu 1945 roku został zamordowany Piotr Jezierski, mieszkał w Kowalkach, pow. Rypin[263].

-30 kwietnia 1945 roku zmarł Adam Kacprzak, mieszkał w Rypinie[264].

-W 1944 roku został zamordowany Zdzisław Kalczyński, mieszkał w Kowalkach, pow. Rypin[265].

-W 1941 roku został zamordowany Konrad Karls, nauczyciel, mieszkał w Rypinie[266].

-2 czerwca 1941 roku został zamordowany Zygmunt Kopczyński[267].

-14 września 1941 roku został zamordowany Juliusz Kwaśniewski, nauczyciel szkoły powszechnej w Rypinie[268].

-17 czerwca 1942 roku zmarł w szpitalu obozowym Józef Laudencki, mieszkał w Rypinie[269].

-14 lutego 1943 roku został zamordowany Stanisław Leśniewski, mieszkał w Kosiorach, pow. Rypin[270].

-10 sierpnia 1940 roku zmarł w obozie Edward Luliński, mieszkał w Rypinie[271].

-29 lipca zmarł Stanisław Luliński, mieszkał w Rypinie[272].

-25 grudnia 1940 roku został zamordowany Władysław Łoszewski, drogomistrz, mieszkał w Rypinie[273].

-W końcu 1940 roku zmarł w obozie Franciszek Mańkowski, mieszkał w Rusinowie, pow. Rypin[274].

-W 1941 roku został zamordowany Klemens Milewski, ogrodnik, mieszkał w Rypinie.[275].

-16 czerwca 1940 roku zmarł w obozie Stanisław Milewski[276].

-21 stycznia 1941 roku został zamordowany Leszek Nowiak, mieszkał w Rypinie, uczeń gimnazjum[277].

-10 listopada 1940 roku zmarł Stanisław Paprocki, mieszkał w Rypinie[278].

-W bliżej nieokreślonym czasie został zamordowany Stanisław Perlikowski, mieszkał w Rypinie[279].

-11 kwietnia 1941 roku zmarł w obozie Antoni Pilarski, mieszkał w Głowińsku, pow. Rypin[280].

-Jesienią 1940 r. zmarł w obozie Henryk Piotrowski, mieszkał w Rypinie.[281].

-1 kwietnia 1943 roku został zamordowany Szczepan Poliński, mieszkał w Okalewie, pow. Rypin[282].

-9 stycznia zmarł w obozie Jan Rogowski, mieszkał w Rypinie[283].

-Prawdopodobnie w dniu 8 grudnia 1944 roku zmarł w obozie Ignacy Roszczynialski, ur. w Piekiełku koło Rypina[284].

-31 maja 1941 roku zmarł Józef Słodkowski, mieszkał w Czyżewie, pow. Rypin[285].

-W 1942roku został zamordowany Leonard Szkopański, mieszkał w Rypinie[286].

-We wrześniu 1940 roku został zamordowany Władysław Tuchewicz, mieszkał w Rypinie[287].

-16 sierpnia 1940 roku zmarł Stanisław Tucholski, mieszkał w Rypinie[288].

-6 czerwca 1940 roku został zamordowany Kazimierz Tułodziecki, mieszkał w Rypinie[289].

-W 1941 roku został zamordowany Antoni Turkot, kierownik szkoły powszechnej w Łukomiu, pow. Rypin, mieszkał w Rypinie[290].

-2 marca 1945 roku zmarł Jan Wiśniewski, mieszkał w Kowalkach[291].

-W lipcu 1940 roku został zamordowany Antoni Woźnicki, mieszkał we wsi Słupia, pow. Rypin[292].

-8 stycznia 1942 roku został zamordowany Feliks Zabłocki, mieszkał w Rypinie[293].

-W 1943 roku został zamordowany Szymon Zdziarski, mieszkał w Radzynku, pow. Rypin.[294].

Działdowo

-15 czerwca 1941 roku został zamordowany Michał Kaczorowski, ksiądz, proboszcz w Sadłowie[295].

Oświęcim

-8 maja 1943 roku zmarła w obozie Marianna Błaszkiewicz, mieszkała w Godziszewach, pow. Rypin[296].

-13 listopada zmarł w obozie Edmund Gogolin, mieszkał w Rypałkach[297].

-2 marca 1943 roku zmarł Teodozjusz Teodor Gumiński. W okresie międzywojennym mieszkał w Zbójnie w powiecie rypińskim[298].

-20 listopada 1940 r. zmarł w obozie Jan Gerard Kowalski, brat zakonny, kwestor klasztoru OO Karmelitów w Oborach, pow. Rypin[299].

-4 listopada 1944 roku zmarł w obozie Jan Leśniewski, mieszkał we wsi Przylasek, pow. Rypin[300].

-1943 roku została zamordowana Helena Somszor, mieszkająca w Zakroczu[301].

-W bliżej nieokreślonym czasie zginął w obozie Stanisław Wiśniewski, mieszkał w Kowalkach, pow. Rypin[302].

-1942 roku zmarł Mieczysław Woźniakowski, pracował w folwarku w Ugoszczu, pow. Rypin[303].

Więzienie  w Lipnie

-21 stycznia został powieszony w więzieniu Jan Boćkowski, zamieszkały we wsi Granaty, pow. Rypin[304].

-Prawdopodobnie w dniu 21 stycznia 1942 roku został powieszony w więzieniu Jan Budzanowski, mieszkał w Księtem, pow. Rypin[305].

-1 stycznia 1942 roku został powieszony w więzieniu Stanisław Getke, mieszkał w Okalewie, pow. Rypin[306].

-22 stycznia 1942 roku został powieszony w więzieniu Feliks Kulwicki, mieszkał w Janowie, pow. Rypin[307].

Mauthausen

-8 lutego 1941 roku zmarł w obozie Stefan Brudnicki, mieszkał w Rypinie[308].

-15 maja 1941 roku zmarł Jan Jocher, mieszkał w Rypinie[309].

-W 1944 roku został zamordowany Władysław Kamiński, mieszkał w Nadrożu, pow. Rypin[310].

-23 sierpnia zmarł w obozie Jan Kowalczyk, mieszkał w Lipnie[311].

-25 grudnia 1940 roku zmarł Władysław Łasiewski, mieszkał w Rypinie[312].

-7 marca 1945 roku zmarł Adam Łukowski, mieszkał w Suminie, pow. Rypin[313].

-30 lipca 1941 roku zmarł Wiktor Bolesław Marcinkowski, zamieszkały w Dobrzyniu nad Drwęcą[314].

-29 czerwca 1943 roku zmarł w obozie Mieczysław Nowatkowski, mieszkał w Rypinie[315].

-13 września 1940 roku zmarł w obozie Wincenty Przybylski, mieszkał w Rypałkach, pow. Rypin[316].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Jan Rynkowski, zamieszkały w Lisinach koło Rogowa, pow. Rypin[317].

-W 1940 r. zmarł w obozie Jerzy Święcicki, mieszkał w Nowej Wsi, pow. Rypin[318].

-25 czerwca 1940 r. zmarł Józef Święcicki, mieszkał w Nowej Wsi, pow. Rypin[319].

Niederhagen

-15 września 1942 roku zmarł Andrzej Celmer, mieszkał w Stalmierzu, pow. Rypin[320].

Sachsenhausen

14 kwietnia 1940 r. zmarł w skutek ciężkiego pobicia przez esesmanów ks. Ignacy Charszewski, proboszcz w Dobrzyniu n/Drwęcą[321].

-W połowie 1940 roku został zamordowany ks. Antoni Nowański, proboszcz w Działyniu[322].

-13 maja został zamordowany ks. Wacław Żuchowski, proboszcz w Rużu[323].

Oranienburg

-W bliżej nieokreślonym czasie w obozie zmarł Józef Dobosz, mieszkał w Paprotach, gm. Żałe, pow. Rypin[324].

-W 1940 r. został zamordowany Józef Grzywaczewski, mieszkał w Rypinie[325].

-4 kwietnia został zamordowany w obozie Józef Kotowski, mieszkał w Rypinie[326].

-Prawdopodobnie w 1945 roku zmarł w obozie Czesław Lawrenc, mieszkał w Skrwilnie pow. Rypin[327].

Buchenwald

-W 1944 roku został zamordowany Leon Donderewicz. Był nauczycielem szkół powszechnych[328].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Lucjan Kosobucki, mieszkał w gm. Rogowo, pow. Rypin[329].

-W bliżej nieokreślonym czasie zmarł w obozie Jan Łapkiewicz[330].

-W 1944 roku zmarł w obozie Adam Pankowski, mieszkał w Rypinie[331].

-28 listopada 1943 r. zmarł w obozie Leon Stefański, mieszkał w Sitnicy (Charszewie)[332].

-W bliżej nieokreślonym czasie został zakatowany w czasie apelu Jakub Stusiński, mieszkał w Ostrowitem, pow. Rypin[333].

Obóz karny w Mogilnie

-W bliżej nieokreślonym czasie zginął w obozie Stanisław Dorsz, mieszkał w Osieku, pow. Rypin[334].

Sachsenhausen – Oranienburg

-23 maja 1940 r. zmarł w obozie Zygmunt Florianowicz, mieszkał w Rypinie[335].

-zamordowany został w obozie Bolesław Gutkowski, mieszkał w Szczutowie, pow. Rypin[336].

-26 kwietnia 1941 roku zamordowany został Jan Klonowski, mieszkał w Rypinie[337].

-w 1941 roku zamordowany został Czesław Rogowski, zamieszkały w Rypinie[338].

-zamordowany został w obozie Kazimierz Rogowski, mieszkał w Rypinie[339].

Lasy magdaleńskie

-28 maja 1941 roku został rozstrzelany Jan Gratkowski, mieszkał w Rypinie[340].

Grudziądz

-W więzieniu został zamordowany Józef Gutkowski, mieszkał w Kretkach Dużych[341].

-W sierpniu 1942 roku powieszony został Marceli Pacanowski, mieszkał w Radzynku[342].

Lasy koło Wąbrzeźna

-W październiku lub listopadzie rozstrzelany został Jan Hubert, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow. Rypin[343].

-W październiku 1939 roku rozstrzelany został Józef Kabaciński, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow. Rypin[344].

-W październiku 1939 roku rozstrzelany został Piotr Kabaciński, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow. Rypin[345].

-W październiku 1939 roku rozstrzelany został Tadeusz Kabaciński, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow. Rypin[346].

-W listopadzie 1939 roku rozstrzelany został Tadeusz Kalwarski, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow. Rypin[347].

-W listopadzie 1939 roku prawdopodobnie rozstrzelany został Wacław Kamiński mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow. Rypin[348].

-W październiku 1939 roku rozstrzelany został Jan Maluski, sekretarz sądu w Rypinie. Mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą[349].

-Prawdopodobnie w dniu 10 listopada 1939 roku rozstrzelany został Leopold Spodenkiewicz, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow. Rypin[350].

-Prawdopodobnie w listopadzie 1939 roku rozstrzelany został Jan Sulkowski, mieszkał w Dobrzyniu n/Drwęcą, pow. Rypin[351].

-W październiku 1939 roku rozstrzelany został nauczyciel Aleksander Wróblewski[352].

Fort VII w Toruniu

-6 marca 1942 roku zmarł Franciszek Jankowski, mieszkał w Lasotach, pow. Rypin[353].

Warszawa

-4 lipca 1944 roku został rozstrzelany przez żandarmerię Mieczysław Jastrzębski, mieszkał w Rypinie[354].

-W 1943 roku rozstrzelany został Witold Somszor, mieszkał w Zakroczu[355].

Obóz dla nieletnich w Łodzi

-18 lutego 1944 roku w obozie zmarł Henryk Kadziński, mieszkał w Dulsku, pow. Rypin.[356].

-1 kwietnia 1944 roku w obozie zmarł Anastazjusz Kratkowski, mieszkał w pow. rypińskim[357].

Kowalewo Pomorskie

W lipcu 1944 roku został zastrzelony w tym mieście Stanisław Kamiński, mieszkał w Puszczy Rządowej[358].

Gdańsk

-29 marca 1945 roku zginął w czasie bombardowania Zygmunt Koper, mieszkał w Giżynku, pow. Rypin[359].

Poznań

-10 czerwca 1943 roku został powieszony w więzieniu Jan Krajewski, mieszkał w Rypinie[360].

Dora/Mittelbau

-W obozie zmarł Bolesław Krusiński, mieszkał w Duszotach, gm. Żałe[361].

Koronowo

-W 1944 roku został zamordowany Ignacy Matianowski, mieszkał we wsi Szucie, pow. Rypin[362].

-12 sierpnia 1942 roku zginął w więzieniu Teodor Nadolski, mieszkał w Księtem, pow. Rypin[363].

-W 1943 roku zmarł w więzieniu Czesław Ornowski, mieszkał we wsi Szucie, pow. Rypin[364].

-W 1942 r. zamordowany został Adam Wasilewski, mieszkał w Skrwilnie, pow. Rypin[365].

Flossenburg

-29 października 1941 roku zmarł w obozie Bolesław Motylewski, mieszkał w Adamowie, gm. Chrostkowo, pow. Rypin[366].

-19 stycznia 1945 roku został zamordowany Wiktor Ostrowski, mieszkał w Osieku, pow. Rypin[367].

-31 października 1944 roku został zamordowany Roman Piórkowski, mieszkał w Osieku, pow. Rypin[368].

Lubawa

-7 grudnia 1939 roku w Lubawie został rozstrzelany ks. Bolesław Pędzich, prefekt w parafii Rypin[369].

Nowe Miasto Lubawskie

-7 grudnia 1939 roku został rozstrzelany na Rynku ks. Stanisław Sławiński, proboszcz parafii Trąbin, pow. Rypin[370]

Gross – Rosen

-11 stycznia zmarł w obozie Walenty Szwankowski, mieszkał w Rogówku, pow. Rypin..[371].


[1] M.Krajewski, NSBZD, t.2, s.447-448. R.Piotrowski, Słownik, s.235 podaje datę śmierci na drugą połowę 1940 roku i miejsce śmierci w Oranienburgu, podobnie R. Lewandowski, Martyrologia, s. 24.

[2] R.Piotrowski, Słownik, s.156.

[3] R.Piotrowski, Słownik, s.98. M.Krajewski, Powiat lipnowski, s.493, pisze o Antonim Drabińskim jako o aptekarzu ze Skępego zamordowanym w Buchenwaldzie 8 stycznia 1944 roku.

[4] R.Piotrowski, Słownik, s.104.

[5] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187; M. Walczak, Ludzie nauki, s.176;

[6] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Leon Galicki, sygn. IPN By 115/218.

[7] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Dzwonkowski, sygn. IPN By 115/421.

[8] R.Piotrowski, Słownik, s.85. M.Krajewski, Słownik, s.102 podaje miejsce śmierci w Mauthausen.

[9] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[10] R.Piotrowski, Słownik, s.154.

[11] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Edward Dołkowski, sygn. IPN By 115/203.

[12] R. Lewandowski, Martyrologia, s. 21.

[13] R. Lewandowski, Martyrologia, s. 21.

[14] R.Piotrowski, Słownik, s.202.

[15] R.Biernacka, Rutkowski Szczęsny, PSB, t.33, s. 244-246; P.Gałkowski, Ziemianie, s. 393-394, gdzie szerzej biogram i bibliografia; K.Jasiewicz, Lista, s. 903; Rel. Jerzy Rutkowski z Warszawy, Artur Rutkowski z Warszawy.

[16] P.Gałkowski, Ziemianie, s. 406-407; K.Jasiewicz, Lista, s. 1118-1119.

[17] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.188.

[18] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stefan Kołaczyński, sygn. IPN By 115/480; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189, gdzie data śmierci 11 marca 1941.

[19] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Tadeusz Kornacki, sygn. IPN By 115/392; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189.

[20] Straty.pl (Źródło: Edmund Chart, Spis pomordowanych Polaków w obozie koncentracyjnym w Dachau, Dachau 1946); M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189, gdzie data śmierci 12 luty 1945.

[21] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189.

[22] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189.

[23] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189.

[24] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190; Z.Góźdź, T.Pawłowski, Wierni Bogu i Ojczyźnie, s.28; D.Kostecka, Wielcy ludzie, s.150.

[25] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190; Z.Góźdź, T.Pawłowski, Wierni Bogu i Ojczyźnie, s.28; D.Kostecka, Wielcy ludzie, s.150.

[26] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[27] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Wójcikiewicz, sygn IPN By 115/11; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[28] Straty.pl (Źródło: Kwestionariusz); E.Chart, Spis pomordowanych Polaków, s.279, gdzie podano datę śmierci 02.08.1942 roku; M. Krajewski, Przerwana lekcja, s. 191, gdzie podano datę śmierci 19.09.1942 roku.

[29] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.191.

[30] J.Adamska, J.Sziling, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyjnych, Warszawa 2007, s.57.

[31] J.Adamska, J.Sziling, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyjnych, s.

[32] J.Adamska, J.Sziling, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyjnych, s.82.

[33] J.Adamska, J.Sziling, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyjnych, s.99.

[34] J.Adamska, J.Sziling, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyjnych, s.110.

[35] J.Adamska, J.Sziling, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyjnych, s.92.

[36] J.Adamska, J.Sziling, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyjnych, s.92.

[37] J.Adamska, J.Sziling, Polscy księża w niemieckich obozach koncentracyjnych, s.105.

[38] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Lipno, Aresztowania, sygn. IPN BY 26/33 (Kikół).

[39] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Dionizy Ważbiński, sygn. IPN By 115/84; A IPN Bydgoszcz, Akta A. Forstera, sygn. IPNBY 33, t.14, k.4211; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.191.

[40] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[41] P.Gałkowski, Ziemianie, s.267; M.Wardzyńska, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce „Intelligenzaktion”, Warszawa 2009, s.102-103, 176-177; M.Budkiewicz, Epitafium ziemian pomordowanych przez Niemców wmurowane w ścianę lipnowskiej fary, (w:) Miejsca historyczne, s.62-64; Z.Góźdź, Pamiątkowa tablica, Gazeta Lipnowska 2000, nr 41, s.12.

[42] R.Piotrowski, Słownik, s.216. Autor dodaje, że być może Józef Sołtykiewicz zamordowany został w obozie w Hohenbruch.

[43] R.Piotrowski, Słownik, s.151.

[44] R.Piotrowski, Słownik, s.163.

[45] R.Piotrowski, Słownik, s.163.

[46] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[47] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[48] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Łątkiewicz, sygn. IPN By 115/183; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[49] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Kazimierz Niździński, sygn. IPN By 115/236; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[50] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[51] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Jan Rutkowski, sygn. IPN By 115/74; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.191.

[52] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Jan Rutkowski, sygn. IPN By 115/7; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.191.

[53] R.Piotrowski, Słownik, s.235.

[54] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Lipno, Aresztowania, sygn. IPN BY 26/33 (Kikół).

[55] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Lipno, Aresztowania, sygn. IPN BY 26/33 (Czarne).

[56] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Lipno, Aresztowania, sygn. IPN BY 26/33 (Tłuchowo).

[57] Z.Góźdź, T.Pawłowski, Wierni Bogu i Ojczyźnie, s.27.

[58] R.Piotrowski, Słownik, s.77.

[59] D.Kostecka, Roman Zygmunt Gumiński, Gazeta Lipnowska, 2018, nr 58, s. 31; R.Piotrowski, Słownik, s.117.

[60] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Antoni Estkowski, sygn. IPN By 115/17; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.188, pisał, że Estkowski zginął w Dachau.

[61] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Jan Lewandowski, sygn. IPN By 115/239; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189, podaje miejsce śmierci w Dachau.

[62] R.Piotrowski, Słownik, s.121.

[63] R.Piotrowski, Słownik, s.141.

[64] R.Piotrowski, Słownik, s.142.

[65] R.Piotrowski, Słownik, s.142.

[66] R.Piotrowski, Słownik, s.169.

[67] R.Piotrowski, Słownik, s.187.

[68] R.Piotrowski, Słownik, s.187.

[69] R.Piotrowski, Słownik, s.191.

[70] R.Piotrowski, Słownik, s.192.

[71] R.Piotrowski, Słownik, s.217.

[72] R.Piotrowski, Słownik, s.229.

[73] R.Piotrowski, Słownik, s.230.

[74] P.Gałkowski, Ziemianie, s. 403; K.Jasiewicz, Lista, s. 1078; R.Piotrowski, Słownik, s.234; rel. Rafał Stobiecki z Łodzi, Zbigniew Rykaczewski z Torunia.

[75] R.Piotrowski, Słownik, s.242; R. Lewandowski, Martyrologia, s. 25.

[76] R.Piotrowski, Słownik, s.251.

[77] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[78] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[79] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Henryk Dulczewski, sygn. IPN By 115/247; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[80] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Antoni Brzeziński, sygn. IPNBy 115/283; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[81] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[82] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Dymitr Głuszkiewicz, sygn. IPN By 115/238; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.188, gdzie data śmierci 28 września 1941 roku.

[83] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Goździkowski, sygn. IPN By 115/728; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.188.

[84] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stefan Gralicki, sygn. IPN By 115/110; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187, błędna data śmierci 1943.

[85] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[86] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[87] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Władysław Karczewski, sygn. IPN By 115/472; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187, gdzie data śmierci 15 grudnia 1941.

[88] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[89] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[90] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.188.

[91] Straty.pl; Z.Góźdź, T. Pawłowski, Wierni Bogu i Ojczyźnie, s.26; M. Krajewski, Przerwana lekcja, s.189, gdzie podano datę śmierci 6 sierpnia 1940.

[92] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189.

[93] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189.

[94] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, Akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Antoni Kutermankiewicz, sygn. IPN By 115/212; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189, gdzie data śmierci 1 listopada 1941.

[95] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.189.

[96] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Lipnie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Edmund Malinowski, sygn. IPN By 115/8; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190. Według R.Piotrowski, Słownik, s.170 zamordowany w Działdowie 17 lipca 1941 roku.

[97] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[98] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[99] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.190.

[100] M.Krajewski, Powiat lipnowski, s.493.

[101] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.187.

[102] R.Piotrowski, Słownik, s.112.

[103] P.Gałkowski, Ziemianie, s. 378; K.Jasiewicz, Lista, s. 467.

[104] Z.Góźdź, T. Pawłowski, Wierni Bogu i Ojczyźnie, s. 30; M.Krajewski, Przerwana lekcja, s. 191.

[105] Straty.pl; auschwitz.org; M. Krajewski, Przerwana lekcja, s.188 (gdzie jako miejsce śmierci podano obóz koncentracyjny Ravensbrück).

[106] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.188; R.Piotrowski, Słownik, s.124.

[107] R.Piotrowski, Słownik, s.112.

[108] R.Piotrowski, Słownik, s.82.

[109] R.Piotrowski, Słownik, s.93.

[110] R.Piotrowski, Słownik, s.93.

[111] R.Piotrowski, Słownik, s.93.

[112] Kostecka D., Leon Karol Lissowski, Gazeta Lipnowska, 2018, nr 58, s.38.

[113] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.191.

[114] R.Piotrowski, Słownik, s.116.

[115] R.Piotrowski, Słownik, s.184.

[116] R.Piotrowski, Słownik, s.234.

[117] R.Piotrowski, Słownik, s.250.

[118] P.Gałkowski, Ziemianie, s. 389; Rel. Zbigniew Pruski z Łodzi (bratanek), Rafał Stobiecki z Łodzi (bratanek).

[119] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Lipno, Aresztowania, sygn. IPN BY 26/33 (Suradówko).

[120] M.Krajewski, Przerwana lekcja, s.191; R.Piotrowski, Słownik, s.249.

[121] R.Piotrowski, Słownik, s.208; M.Budkiewicz, S.Grzywiński, Proboszczowie i administratorzy Parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Lipnie, Lipno 2014, s.42-45; M. Jezierska, Transporty z Fortu VII w Toruniu do KL Stutthof, Zeszyty Muzeum Stutthof, 1981, nr 4, s. 170.

[122] W.Drzewiecki, Walka i męczeństwo mieszkańców gminy Skępe, s.91. R.Piotrowski, Słownik, s.208; Z. Góźdź, T. Pawłowski, Wierni Bogu i Ojczyźnie, s.30, gdzie zapewne błędna informacja, że Czesław Wojciechowski, nauczyciel z Skępego, zamordowany został w Oświęcimiu w 1943 roku.

[123] R.Piotrowski, Słownik, s.68.

[124] R.Piotrowski, Słownik, s.70-71.

[125] R.Piotrowski, Słownik, s.71.

[126] R.Piotrowski, Słownik, s.73.

[127] R.Piotrowski, Słownik, s.92.

[128] R.Piotrowski, Słownik, s.108.

[129] R.Piotrowski, Słownik, s.115.

[130] R.Piotrowski, Słownik, s.116.

[131] R.Piotrowski, Słownik, s.123.

[132] R.Piotrowski, Słownik, s.1239

[133] R.Piotrowski, Słownik, s.123.

[134] R.Piotrowski, Słownik, s.153.

[135] R.Piotrowski, Słownik, s.168.

[136] R.Piotrowski, Słownik, s.170.

[137] R.Piotrowski, Słownik, s.172.

[138] R.Piotrowski, Słownik, s.178; M.Krajewski., Powiat Lipnowski, s.481 (fotografia Dominika Miłkowskiego).

[139] R.Piotrowski, Słownik, s.179; M.Krajewski., Powiat Lipnowski, s.496 (fotografia Zbigniewa Motylińskiego).

[140] R.Piotrowski, Słownik, s.177.

[141] R.Piotrowski, Słownik, s.183.

[142] R.Piotrowski, Słownik, s.187.

[143] R.Piotrowski, Słownik, s.192.

[144] R.Piotrowski, Słownik, s.123.

[145] R.Piotrowski, Słownik, s.196.

[146] R.Piotrowski, Słownik, s.203.

[147] R.Piotrowski, Słownik, s.220.

[148] R.Piotrowski, Słownik, s.248.

[149] R.Piotrowski, Słownik, s.123.

[150] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Lipno, Aresztowania, sygn. IPN BY 26/33 (Witkowo).

[151] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Lipno, Aresztowania, sygn. IPN BY 26/33 (Szpiegowo).

[152]W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939 – 1945, T. 6, Warszawa 1978, s. 435; J. Adamska, J. Sziling, Polscy Księża, s. 57; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 41.S. Biskupski, Księża polscy w niemieckich obozach koncentracyjnych, Londyn 1946, s. 65; R. Piotrowski, Słownik, s. 67.

[153] M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 119; J. Adamska, J. Sziling, Polscy księża, s. 62.

[154] M. M. Grzybowski, Martyrologium, s. 84-88; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 278-279; Straty.pl (Źródło: Olszewicz Bolesław, Lista strat kultury polskiej, 1947, gdzie rok urodzenia 1880);  J. Adamska, J. Sziling, Polscy księża, s. 68.

[155] S. Grabowski, Znienawidzeni, s. 76-77; J. Jagodziński, Z dziejów parafii, s 101; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 334-335; M. M. Grzybowski, Martyrologium, s. 105-108; J. Adamska, J. Sziling, Polscy księża, s. 72.

[156] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Ignacy Kozimiński, sygn. IPN By 161/476.

[157] P. Gałkowski, Ziemianie, s. 380; R. Piotrowski, Słownik, s. 146.

[158] Straty.pl (Źródło: E. Chart, Spis pomordowanych Polaków w obozie koncentracyjnym Dachau, s. 139), R. Piotrowski, Słownik, s. 154.

[159] Straty.pl; R. Piotrowski, Słownik, s. 162.

[160] M. Krajewski, Eksterminacja, s. 161; M Krajewski, Nowy Słownik, s. 373-374;M.M. Grzybowski, Martyrologium, s. 94-95.

[161] E. Chart, Spis pomordowanych w Dachau; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 18.

[162]Straty.pl (Źródło: E. Chart, Spis pomordowanych Polaków, s. 154); R. Piotrowski, Słownik, s. 173

[163] Straty.pl (Źródło: E. Chart, Spis pomordowanych Polaków, s. 156); M. M. Grzybowski, Martyrologium, s. 99; J. Domagała, Dachau, s. 167; J. Adamska, J. Sziling, Polscy księża s. 86; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 37.

[164] S. Biskupski, Księża polscy, s. 173;M.M. Grzybowski, Martyrologium, s. 107; J. Adamska, J. Sziling, Polscy księża, s. 90; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 98.

[165] R. Piotrowski, Słownik, s. 186-187.

[166] Tamże, s. 190

[167]Tamże, s. 217.

[168] Straty.pl; R. Piotrowski, Słownik, s. 239.

[169] Straty.pl (Źródło: E. Chart, Spis pomordowanych Polaków, s. 273).

[170] R. Piotrowski, Słownik, s. 248; tablica nagrobna na cmentarzu w Rypinie.

[171] R. Piotrowski, Słownik, s. 250.

[172] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia).

[173] Straty.pl; Stutthof. org; rel. Janusza Noskowskiego.

[174] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Borzymin).

[175] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Andrzej Bielski, sygn. IPN By 161/389.

[176] R. Piotrowski, Słownik, s. 76; Straty.pl (Źródło: Muzeum Stutthof w Sztutowie); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia).

[177] R. Piotrowski, Słownik, s. 77.

[178] Tamże,  s. 77.

[179] Stutthof. org.

[180] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Zygmunt Celebucki sygn. IPN By 161/51.

[181] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Cichowicz, sygn. IPN By 161/316.

[182] Straty.pl; (Źródło: Muzeum Stutthof w Sztutowie); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Szczutowo).

[183] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Czumsk Duży); Straty.pl (Źródło: Baza danych ITS Arolsen).

[184] Stutthof.org; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Łukaszewo).

[185] List Jana Jagodzińskiego zamieszkałego w Golubiu – Dobrzyniu z dnia 12.05.2011 r. do MZD w Rypinie.

[186] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Przywitowo).

[187] Stutthof.org; A OKŚZpNP G-B, Akta śledztwa [1970-1972]-2004 w sprawie rozstrzelania w dniu 10 stycznia 1942 r. w Świedziebni, pow. Rypin 9 Polaków przez funkcjonariuszy niemieckiej policji, sygn. S 34/03/Zn, Protokół przesłuchania świadka Tadeusza Grochowalskiego z 1 grudnia 1970 roku; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia); R. Piotrowski, Słownik, s. 115.

[188] Stutthof.org; A OKŚZpNP G-B, Akta śledztwa [1970-1972]-2004 w sprawie rozstrzelania w dniu 10 stycznia 1942 r. w Świedziebni, pow. Rypin 9 Polaków przez funkcjonariuszy niemieckiej policji, sygn. S 34/03/Zn,  Protokół przesłuchania świadka Tadeusza Grochowalskiego, sygn. S 34/03/Zn; J. Nadolska, Ofiary drugiej wojny, s. 181; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia).

[189] Stutthof.org; Straty.pl (Źródło: Muzeum w Sztutowie);  A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Strzygi); R. Piotrowski, Słownik, s. 117.

[190] R. Piotrowski, Słownik, s. 124.

[191] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Feliks Kaliszewski, sygn. IPN By 161/66.

[192] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Władysław Kamiński, sygn. IPN By 161/299.

[193] R. Piotrowski, Słownik, s, 137.

[194] Stutthof. org; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Radzynek), gdzie błędnie podano, że zginął w obozie Buchenwald.

[195] R. Piotrowski, Słownik, s. 138.

[196] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Kosobucki, sygn. IPN By 161/357.

[197] R. Piotrowski, Słownik, s. 149.

[198] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Józef Kuczmarski, sygn IPN By 115/82.

[199] Stutthof.org; Straty.pl (Źródło: Baza danych ITS Arolsen).

[200] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, sygn. IPN BY 26/40 (Kosiory).

[201] Stutthof.org.

[202] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Malinowski, sygn. IPN By 161/319.

[203] M.M. Grzybowski, Martyrologium, s. 339; W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium, s. 242; P. Gałkowski, Brzuze, s. 287; stutthof.org.

[204] Stutthof.org; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Dulsk); Straty.pl (Źródło: Baza danych ITS Arolsen); www.parafiadulsk.pl.

[205] R. Piotrowski, Słownik, s. 178.

[206] MZD-Arch.149; Stutthof.org; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia).

[207] R. Piotrowski, Słownik, s. 181.

[208] Stutthof.org; rel. Janusza Noskowskiego (syn).

[209] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Lucjan Nowak, sygn. IPN By 161/280.

[210] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Józef Paćkowski, sygn. IPN By 161/303.

[211] Tamże.

[212] Stutthof.org; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Czumsk Mały).

[213] IPN By161/341: straty.pl (Źródło: Baza danych ITS Arolsen), stutthof.org.

[214] R. Piotrowski, Słownik, s. 201.

[215] Stutthof.org.

[216] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Godziszewy).

[217] R. Piotrowski, Słownik, s. 206.

[218] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Franciszek Skibicki, sygn. IPN By 161/75; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia),

[219] R. Piotrowski, Słownik, s. 213.

[220] Tamże, s. 218.

[221] Stutthof. org.

[222] Straty.pl; Stutthof.org; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia).

[223] R. Piotrowski, Słownik, s. 225.

[224] Tamże, s. 227.

[225] Straty.pl (Źródło: Baza danych ITS Arolsen); Stutthof. org;A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Sumówko).

[226] Straty.pl; stutthof.org.

[227] Straty.pl, stutthof.org.

[228] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Władysław Topolewski, sygn. IPN By 161/108; Straty.pl; http://stutthof.org.

[229] Straty.pl ( Źródło: Muzeum Stutthof w Sztutowie); Stutthof.org (gdzie podana data śmierci 24.01.1942 r.; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia).

[230] Straty.pl (Źródło: Muzeum Stutthof w Sztutowie); Stutthof.org; rel. Janusza Noskowskiego.

[231] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Rogówko).

[232] Stutthof.org; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Okonin).

[233] R. Piotrowski, Słownik, s. 244.

[234] Tamże, s. 247.

[235] Stutthof.org; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kosiory).

[236] Stutthof.org.

[237] Tamże.

[238] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Władysław Ziółkowski, sygn. IPN By 161/455.

[239] MZD/Arch./88/2.

[240] R. Piotrowski, Słownik, s. 253.

[241] R. Piotrowski, Słownik, s. 108.

[242] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Tadajewo).

[243] P. Gałkowski, Brzuze, s.286; Rel. Henryka Gencela; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Gulbiny).

[244] R. Piotrowski, Słownik, s. 72.

[245] Tamże, s. 91.

[246] P. Gałkowski, R. Piotrowski, Rogowo, s. 263.

[247] R. Piotrowski, Słownik, s. 97.

[248] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kowalki).

[249] R. Piotrowski, Słownik, s. 145.

[250] Tamże.

[251] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kowalki).

[252] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisława Lewandowska, sygn. IPN By 161/60.

[253] Tamże.

[254] Dziennik Urzędowy KOSP, nr 9/45, s. 224.

[255] Dziennik Urzędowy KOSP, nr 9/45, s. 223; R. Piotrowski, Słownik, s. 73.

[256] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Józef Budny, sygn. IPN By 161/244.

[257] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Kazimierz Dejewski, sygn. IPN By 161/271.

[258] R. Piotrowski, Słownik, s. 97.

[259] Tamże, s. 100.

[260] Tamże.

[261] Tamże, s. 121.

[262] Tamże, s. 123.

[263] *P. Gałkowski, Brzuze, s. 287;M. Krajewski, W cieniu wojny, str. 327; Straty.pl (Źródło: PCK); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kowalki).

[264] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Adam Kacprzak, sygn. IPN By 161/8.

[265] R. Piotrowski, Słownik, s. 127.

[266] MZD-Arch./101/

[267] MZD-Arch./40/4.

[268] *Dziennik Urzędowy KOSP, nr 9/45, s. 224.

[269] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Józef Laudencki, sygn. IPN By 161/56; Tablica nagrobna na cmentarzu parafialnym w Rypinie.

[270] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Leśniewski, sygn. IPN By 161/337; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Czumsk Duży, Urszulewo).

[271] Archiwum MZD, Akt zgonu Edwarda Lulińskiego, wystawiony w Mauthausen 15 VIII 1940 roku.

[272] Archiwum MZD, Akt zgonu Stanisława Lulińskiego, wystawiony w Mauthausen 31 VII 1941 roku.

[273] R. Piotrowski, Słownik, s.166.

[274] Tamże, s. 172.

[275] Tamże, s. 177.

[276] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Milewski, sygn. IPN By 161/458.

[277] Straty.pl

[278] Straty.pl

[279] R. Piotrowski, Słownik, s. 193.

[280] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Głowińsk).

[281] R. Piotrowski, Słownik, s. 194-195.

[282] Tamże, s. 197.

[283] Tamże, s. 202.

[284] MZD-Arch.159/10, MZD-Arch.159/11, Straty.pl.

[285] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Józef Słodkowski, sygn. IPN By 161/445.

[286] R. Piotrowski, Słownik, s. 224.

[287] Tamże, s. 232.

[288] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Tucholski, sygn. IPN By 161/449.

[289] Tamże, 232.

[290] Dziennik Urzędowy KOSP, nr 9/45, s. 224.

[291] Straty.pl (Źródło: KZ-Gedenkstätte Mauthausen); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kowalki).

[292] R. Piotrowski, Słownik, s. 245.

[293] Tamże, s. 247.

[294] Tamże, s. 251.

[295] P. Gałkowski, Parafia w Sadłowie, s. 371; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 408; M .M. Grzybowski, Martyrologium, s. 73.

[296] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Marianna Błaszkiewicz, sygn. IPN By 161/334.

[297] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Edmund Gogolin, sygn. IPN By 161/498; PCK Zarząd Główny, Biuro Poszukiwań i Informacji, odpowiedź na zgłoszenie w sprawie poszukiwań Edmunda Gogolin, pismo nr B. Inf./22139/P ze zbiorów MZD, nr inw. MZD-Arch./58/1.

[298] Informację przekazała Anna Rzytelewska (wnuczka); straty.pl; Wyszukiwarka obozu w Auschwitz – Birkenau.

[299] *Kościół Katolicki na ziemiach polskich, s. 150; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 501; auschwitz.org.

[300] R. Piotrowski, Słownik, s. 155.

[301] Dziennik Urzędowy KOSP, nr 9/45, s. 224; Archiwum Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej, teczka Janusza Zakrzewskiego.

[302] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kowalki).

[303] R. Piotrowski, Słownik, s. 245; MZD – Arch.109/4, P. Gałkowski, Brzuze, s. 290; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Ugoszcz).

[304] J. Nadolska, Ofiary drugiej wojny, s. 184; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia), gdzie podano nazwisko Boczkowski.

[305] J. Nadolska, Ofiary drugiej wojny, s. 184

[306] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Getke, sygn. IPN By 161/465.

[307] J. Nadolska, Ofiary drugiej wojny, s. 185; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia), R. Piotrowski, Słownik, str. 150. 

[308] Straty.pl (Źródło: KZ-Gedenkstätte Mauthausen); R. Piotrowski, Biogramy; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Rypin).

[309] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Rypin).

[310] M. Krajewski, W cieniu wojny, s. 357; Straty.pl (Źródło: PCK); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Nadróż).

[311] R. Piotrowski, Słownik, s. 141.

[312] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Władysław Łasiewski, sygn. IPN By 161/501.

[313] Straty.pl (Źródło: KZ-Gedenkstätte Mauthausen); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kowalki).

[314] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Wiktor Marcinkowski, sygn. IPN By 161/278.

[315] Straty.pl (Źródło: KZ-Gedenkstätte Mauthausen); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Rypin).

[316] Straty.pl (Źródło: KZ-Gedenkstätte Mauthausen); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Rypałki).

[317] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Lisiny).

[318] P. Gałkowski, Ziemianie, s. 402.

[319] Straty.pl (Źródło: KZ-Gedenkstätte Mauthausen); P. Gałkowski, Ziemianie, s. 402; R. Piotrowski, Słownik, s. 29.

[320] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Andrzej Celmer, sygn. IPN By 161/205.

[321] M. M. Grzybowski, Martyrologium, s. 62-65; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 124-126; J. Jagodziński, Z dziejów parafii, s. 100-103; Straty.pl (Źródło: Olszewicz, Bolesław, Lista strat kultury polskiej, 1947 – gdzie podano informację, że został zastrzelony w więzieniu niemieckim w dniu 22.04.1940 r.)

[322] W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium, s. 485; Z. Góźdź, T. Pawłowski, Wierni Bogu i Ojczyźnie, s. 42; M. Krajewski, Nowy Słownik,  s. 101.

[323] M.M. Grzybowski, Martyrologium, s. 155-156; W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium, s. 336.

[324] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Józef Dobosz, sygn. IPN By 161/234.

[325] R. Piotrowski, Słownik, s. 117.

[326] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Józef Kotowski, sygn. IPN By 161/309.

[327] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Czesław Lawrenc, sygn. IPN By 161/252.

[328] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Leon Donderewicz, sygn. IPN By 161/377; M. Krajewski, W cieniu wojny, s. 321.

[329] Straty.pl (Źródło: Muzeum Stutthof w Sztutowie); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, sygn. IPN BY 26/40 (Kosiory).

[330] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kretki Małe).

[331] R. Piotrowski, Słownik, s. 190.

[332] Straty.pl; (Źródło: Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau); R. Piotrowski, Słownik, s. 218 (gdzie podano datę śmierci 20.11.1943 r.); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Charszewo), gdzie podano, że zginął w obozie Dachau.

[333] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Ostrowite).

[334] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Stanisław Dorsz, sygn. IPN By 161/343.

[335] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Zygmunt Florianowicz, sygn. IPN By 161/12.

[336] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Bolesław Gutkowski, sygn. IPN By 161/110.

[337] R. Piotrowski, Słownik, s. 134.

[338] MZD-Arch.114

[339] *MZD-Arch.114, Akta metrykalne Parafii Rypin, akt ur. 181/1905, sygn. 212

[340] R. Piotrowski, Słownik, s. 115.

[341] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Kretki Duże).

[342] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Marceli Pacanowski, sygn. IPN By 161/16.

[343] R. Piotrowski, Słownik, s. 119.

[344] Tamże, s. 125.

[345] Tamże.

[346] Tamże, s. 126.

[347] Tamże, s. 128.

[348] Tamże.

[349] Tamże, s. 171.

[350] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Leopold Spodenkiewicz, sygn. IPN By 161/23.

[351] R. Piotrowski, Słownik, s. 220.

[352] MZD-Arch. 43/8; Dziennik Urzędowy KOSP, nr 9/45, s. 224.

[353] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Franciszek Jankowski, sygn. IPN By 161/320; P. Gałkowski, R. Piotrowski, Rogowo, s. 263; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Lasoty).

[354] R. Piotrowski, Słownik, s. 123;Tablica nagrobna na cmentarzu parafialnym w Rypinie.

[355] Archiwum Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej, teczka Janusza Zakrzewskiego.

[356] J. Witkowski, Hitlerowski obóz dla nieletnich w Łodzi, Wrocław 1975, s. 324; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Dulsk).

[357] J. Witkowski, Hitlerowski obóz, Warszawa 1970.

[358] A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Puszcza Rządowa).

[359] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Zygmunt Koper, sygn. IPN By 161/464; P. Gałkowski, Brzuze, s. 287.

[360] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Jan Krajewski, sygn. IPN By 161/301.

[361] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Bolesław Krusiński, sygn. IPN By 161/364.

[362] R. Piotrowski, Słownik, s. 174.

[363] MZD-Arch.150, Straty.pl (Źródło: A. Perlińska, Ciężkie więzienie karne w Koronowie w latach 1939-1945, Bydgoszcz 1997); R. Piotrowski, Słownik, str. 180 (gdzie błędnie podano, że zginął jesienią 1939 r. w Rypinie w domu przy ul. Warszawskiej 20; A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Świedziebnia).

[364] R. Piotrowski, Słownik, s. 188.

[365] Tamże, s. 236.

[366] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Bolesław Motylewski, sygn. IPN By 35/22.

[367] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Wiktor Ostrowski, sygn. IPN By 161/246.

[368] A IPN Bydgoszcz, Akta Sądu Grodzkiego w Rypinie 1945-50, akta w sprawie stwierdzenia zgonu dot. Roman Piórkowski, sygn. IPN By 161/467.

[369] M.M. Grzybowski, Martyrologium, s. 110; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 148-149.

[370] W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium, s.125; M. Krajewski, Eksterminacja duchowieństwa, s. 134; M. M. Grzybowski, Martyrologium, s.125; P. Gałkowski, Brzuze, s. 289; M. Krajewski, Nowy Słownik, s. 311.

[371] Straty.pl; (Źródło: Księga więźniów KL Gross Rosen Część I, Państwowe Muzeum Gross Rosen, 1992); A IPN Bydgoszcz, Ankiety, powiat Rypin, sygn. IPN BY 26/40 (Rogówko).